Mekân ve Nesne Kavramı Bağlamında Ayşe Erkmen’in Sanatı

Özet

1960 sonrası sanat, toplumsal değişikliklere paralel olarak farklı sanat alanlarının gelişmesine ve sanatçıların kendilerini ifade etmek için yeni anlatım biçimleri benimsemesine imkân vermiştir. “Estetik haz” ve “güzel” tanımlamalarının yerini, kavram ve düşünce almaya başlamıştır. Yeniden şekillenen sanat nesnesi, zihinsel ve fiziksel süreçler sonucunda kendini yeni deneyimler ve mekânlar ile birlikte ifade etmeye başlamıştır. Galeriden dışarı çıkan sanat, alanlara yerleşirken, aynı zamanda mekân ve algı birlikteliği üzerinden de varlığını göstermiştir. Heykel disiplini, günümüz çağdaş sanat anlayışı ile yeniden sorgulanıp yorumlanmaya başlamıştır. Kavrama dayalı üretilen heykel, sınırları belirli iç mekân veya kamusal alanlarda, toplumsal, sosyolojik ve felsefi olgulardan faydalanılarak yeniden şekillenmiştir. Bu bağlamda, eldeki çalışmanın amacı Ayşe Erkmen’in farklı zaman ve mekânlar için ürettiği çalışmalarının mekân ile olan ilişkisini irdelemektir. Çalışmada mekân ve kullanılan nesne bağlamında literatür taraması yapılarak Ayşe Erkmen’in çalışmaları hakkında veri toplanması ve yorumlanması yöntem olarak kullanılmıştır. Bu araştırma ile mekâna özgü olarak, heykeli yeniden yorumlayan günümüz çağdaş Türk sanatçılarından Ayşe Erkmen'in sanat anlayışı, sanat nesnesine ve mekâna yaklaşımı, çalışmaları üzerinden incelenmiştir. Sanatçının mekâna göre ürettiği ve mekânın dışında sergilenmesi mümkün olmayan çalışmaları, aynı zamanda sanat mı? değil mi? kalıcı mı? geçici mi? gibi soruların sorulmasına ve izleyici ile etkileşime girmesi ve çalışma üzerinde düşünmeye davet eden öncü bir anlayış olduğu sonucuna varılmıştır.