Kinetik mimari cephelerin sınıflandırılması özelinde bir değerlendirme yaklaşımı

Özet

Bu çalışmada günümüzde yaygın olarak kullanılmaya başlanan kinetik cephe sistemlerinde tasarım süreçleri öncesi ve sonrasında karar verme aşamalarına yardımcı bir değerlendirme yaklaşımı önerilmektedir. Bu bağlamda öncelikle kinetik mimari kavramı, bileşenleri ve tarihsel gelişim süreci kısaca özetlenmektedir. Literatür çalışmaları neticesinde; geçmişten günümüze kadar yapılmış olan sınıflama örnekleri incelenerek (kinetik mimari sınıflandırmaların) olumlu ve olumsuz özellikler, ortak ve farklı yönler bakımından değerlendirilmiştir. Yaklaşım önerisinde, derlenen bu çeşitli sınıflandırmalar; “konseptler”, “hareket ve malzeme”, “işlevler”, “kontrol stratejileri ve teknolojileri” ile “tasarım stratejileri ve metotları” olmak üzere beş ana başlık altında toplanmış ve bunların alt başlıkları oluşturulmuştur. Kullanışlı bir değerlendirme aracı ortaya koyabilmek adına, gün ışığı biçimli bir sınıflama diyagramı geliştirilmiştir. Bu diyagram, potansiyelini belirlemek amacıyla dünya genelinde yaygın olarak bilinen, karakteristik kinetik cephe özelliklerine sahip sekiz bina örneğinde uygulanmıştır. Örnekler üzerinden elde edilen veriler tablo üzerinde irdelenmiştir. Belirlenen başlıklar çerçevesinde, bu diyagram, örneklerin kinetik cephe sistem özelliklerinin okunabilirliğini artırmış, yönlendirici olmuş ve bu alandaki eğilimlerin tespitini kolaylaştırmıştır. Uygulamalarda işlevler farklılaşmakla birlikte yaygın olarak görsel ve ısıl konforun dikkate alındığı; kontrol stratejilerinde akıllı ve öğrenebilir sistemlere dair eğilimlerin başladığı, uyarlanan konseptlerin en az bir etmenle etkileşim içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, hareket ve tasarım ile ilgili konuların uygulamalarda kendine özel nitelikler sahip olduğu gözlemlenmiştir. Çalışmada elde edilen diğer tespitler sonuç bölümünde belirtilerek önerilerde bulunulmuştur.